Przechowywanie żywności w lodówce

Pewnie część z Was, nigdy nie zastanawiała się nawet, że istnieje system poprawnego układania produktów w lodówce. Okazuje się jednak, że sposób w jaki ułożymy żywność
w lodówce może znacząco wpłynąć na funkcjonowanie tego urządzenia oraz czas przydatności do spożycia zakupionych przez nas produktów.

Zacznijmy od tego, że w lodówce możemy wyróżnić kilka stref temperaturowych , które będą odpowiednie dla poszczególnych rodzajów żywności. Przechowywanie żywności
w nieodpowiednich warunkach temperaturowych sprzyja szybszemu obniżaniu wartości odżywczej, większej utracie witamin, wysychaniu i oczywiście psuciu się produktów. Podział lodówki pod względem stref temperaturowych przedstawiam na poniższym rysunku

• Na najwyższej półce (ok. 8°C)  przechowujemy produkty wymagające chłodzenia po otwarciu np. dżemy, musztardy, sosy i tym podobne
• Na półce środkowej powinny znaleźć się wędliny, nabiał, potrawy przez nas przygotowywane
• Na dolnej półce (2°C) trzymamy surowe mięso oraz ryby. Wymagają one niskiej temperatury, a do tego zapobiegamy ewentualnemu wyciekowi soków z mięsa na inne produkty. Coraz więcej lodówek posiada tak zwaną komorę 0 czyli specjalną półkę w której temperatura wynosi 0°C i jest ona przeznaczona właśnie na surowe mięso.
• W specjalnej komorze, najczęściej w najniższej części lodówki przechowujemy warzywa i owoce, które wymagają tylko lekkich warunków chłodniczych. Zbyt niskie wartości temperaturowe spowodują szybszą utratę witamin oraz szybsze psucie się warzyw i owoców. Starajmy się rozpakowywać z siatek i folii warzywa zaraz przy wkładaniu ich do lodówki.
• Ponieważ wewnętrzna część drzwi lodówki to jej najcieplejsza strefa powinniśmy trzymać tam te produkty które nie wymagają mocnego chłodzenia np. jaja, woda mineralna, soki, masło. To również bardzo dobre miejsce do ewentualnego trzymania kosmetyków lub niektórych leków.

Istnieje kilka rodzajów produktów które notorycznie wkładamy do lodówki, a które zdecydowanie nie powinny się w niej znaleźć. Do tych produktów możemy zaliczyć:

Pomidory, ogórki, cukinie - przechowywanie w niskich temperaturach przyspiesza gnicie i pleśnienie tych warzyw.

Banany i inne egzotyczne owoce - chyba nikt kto urodził się w krajach o tropikalnym klimacie nie chciałby przeprowadzić się do miejsca gdzie średnia temperatura wynosi 5°C, na te owoce tak niska temperatura również nie wpływa korzystnie.

Chleb – znacznie szybciej wysycha w lodówce niż w chlebaku.

Kremy czekoladowe, masło orzechowe, miód, czekolada - niska temperatura wpływa negatywnie na konsystencję oraz walory smakowe produktu.

Produkty które w sklepie znajdują się na zwykłych półkach a nie w chłodni. Oczywiście, część z nich po otwarciu należy przechowywać w lodówce, tą informacją zapewne producent się z nami podzieli. Do tej kategorii możemy zaliczyć wszelkiego rodzaju przetwory w słoikach, sterylizowane konserwy mięsne oraz rybne, puszki z warzywami i owocami, produkty mleczne UHT.

Na co powinniśmy uważać:

•  lodówka nie powinna być przeładowywana, pracuje wtedy znacznie mniej efektywnie, pochłaniając przy tym sporą ilość prądu. Róbmy więc przemyślane zakup i regularnie zużywajmy istniejące w niej zapasy. Dotyczy to przede wszystkim 10 napoczętych słoików dżemu. Nie wolno wkładać ciepłych potraw do lodówki ponieważ podnosi to ogólną temperaturę w niej panującą i sprzyja psuciu się znajdującej się w niej żywności, dodatkowo co oczywiste zwiększa to pobór energii. Może również przyczynić się do skrócenia życia naszej lodówki.

•  produkty w metalowych opakowania, po otwarciu powinny zostać przełożone np. do szklanej miseczki. Pod wpływem kontaktu z tlenem pomiędzy puszką a produktem mogą zacząć zachodzić reakcje chemiczne. Puszki najczęściej wykonane są z aluminium czyli glinu, a jego spożycie według najnowszych badań może przyczyniać się do rozwoju choroby Alzheimera. Z tego samego powodu powinniśmy uważać na stosowanie folii aluminiowej do opakowywania kwaśnych produktów np. cytryna lub kiszone ogórki. Można zrobić w domu test i owinąć plasterek cytryny folią aluminiową i zostawić na noc. Po tym czasie jest bardzo prawdopodobne, ze na folii pojawią się wyżarte przez kwas dziurki, oznacza to, że produkt został zanieczyszczony aluminium.

• wbrew obiegowej opinii nie powinniśmy myć jaj oraz surowego mięsa przed włożeniem do lodówki. Na skorupce jaj znajduje się bowiem naturalna osłonka,  która zapobiega przedostawaniu się bakterii z powierzchni skorupy do wnętrza jaja. Mięso powinniśmy myć zawsze bezpośrednio przed rozpoczęciem przygotowywania posiłku. Surowego mięsa oraz ryb nie należy myć przed włożeniem do lodówki ponieważ dostarczamy do produktu dodatkowej porcji wody, w której bakterie będą mogły się swobodnie rozmnażać. Należy zabezpieczyć surowe mięso oraz ryby by nie miały kontaktu z innymi produktami znajdującymi się w lodówce, zwłaszcza z tymi, które są już gotowe do spożycia.

•  przed włożeniem jakikolwiek warzyw i owoców do lodówki należy usunąć z nich folię (np. z ogórków szklarniowych) oraz woreczki foliowe. Umożliwiamy tym samym wymianę gazową, wydłużamy przydatność spożywczą oraz ograniczamy ryzyko zgnicia lub zapleśnienia produktu. Zasada ta nie dotyczy warzyw i owoców pakowanych w atmosferze ochronnej jak np. mieszanki pokrojonych sałat ( po otwarciu należy je jak najszybciej spożyć. Dodatkowo, szuflady na warzywa można wyłożyć papierem ręcznikowym, który wchłonie ewentualną wilgoć. To również jeden ze sposobów wydłużenia świeżości warzyw.

• uzupełniając zapasy w lodówce układajmy je w taki sposób by produkty wcześniej zakupione znajdowały się z brzegu, a te z dłuższą datą za nimi np. jeśli kupujemy zapas jogurtów to nowe opakowania układajmy za tymi, które wcześniej znajdowały się w lodówce. W przemyśle ta zasada nazywa się FIFO – first in, first out (pierwsze przyszło pierwsze poszło).

• niektóre produkty bardzo łatwo chłoną obce zapachy, co znacząco obniża ich walory sensoryczne. Do tej grupy zaliczymy produkty bogate w tłuszcze, nabiał, kremy i sosy w ciastach. Takie produkty należy szczelnie zabezpieczyć, by nie miały bezpośredniego kontaktu z lodówkowym środowiskiem.

Jak dbać o lodówkę by była czysta i pachnąca?

• w pierwszej kolejności regularnie przeglądajmy zawartość lodówki, by uniknąć starych, zepsutych lub przeterminowanych produktów. Dbajmy o to by na produktach nie pojawiła się pleśń ponieważ jej zarodniki będą obecne w lodówkowym środowisku, a osiadając się na innych produktach znaczącą przyspiesza ich pleśnienie a nas naraża na utratę zdrowia lub spore koszty i marnowanie żywności. Raz w tygodniu dokonajmy przeglądu zawartości lodówki;
• dokładne mycie lodówki powinniśmy przeprowadzać przynajmniej raz na pół roku, ale w między czasie usuwajmy pozostawione resztki oraz dbajmy by ewentualne zabrudzenia od razu usuwać wilgotną ściereczką. Od czasu do czasu możemy po prostu przemyć półki;
• Spodeczek z kilkoma ziarnami kawy lub sodą oczyszczoną albo zwinięta szara  gazeta wchłoną ewentualne brzydkie zapachy, z pomocą przyjdą też lodówkowe pochłaniacze zapachów dostępne w drogeriach lub większych sklepach;
• lodówkę możemy umyć tradycyjnymi przeznaczonymi specjalnie do tego środkami chemicznymi , pamiętajmy jednak by dokładnie usunąć ich pozostałości. Są to jednak środki chemiczne i lepiej by nie miały kontaktu z naszą żywnością;
• jeśli chcemy w sposób naturalny umyć lodówkę możemy użyć do tego wody z octem (roztwór pół na pół))  lub sodą oczyszczoną (posypujemy nią zaschnięte plamy), a do tej mieszanki dodać kilka kropel naturalnego olejku eterycznego np. cytrynowego który doda przyjemnego zapachu;
• doskonała do mycia lodówki będzie również woda z płynem do mycia naczyń, są to środki mniej agresywne niż typowe środki przeznaczone do czyszczenia sprzętu AGD, a do tego to sposób tani i z pewnością skuteczny. Uwaga! Płyn do mycia naczyń może pozostawiać zapach, który może przechodzić na żywność;
• podczas mycia lodówki nie zapominajmy umyć też drzwi.

źródło zdjęć: 1 (opracowanie własne); 2 (opracowanie własne) ; 3